Spadki Białystok, Kancelaria Adwokacka, prawo spadkowe

spadki białystok

Stwierdzenie nabycia spadku – ile mam czasu na wystąpienie do sądu ? Często koniec życie jednej osoby wiąże się z początkiem pytań u innej. Jednym z takich dylematów jest okres w którym spadkobierca może wystąpić do sądu o stwierdzenie nabycia spadku. Czy jest to tylko 6 miesięcy? Otóż o stwierdzenie nabycia spadku wystąpić można do sądu nawet po 6 latach po śmierci spadkodawcy. A nawet i po 60 albo i więcej … Termin 6 miesięcy jest bardzo istotny, ale dotyczy czego innego. Spadkobierca ma 6 miesięcy (od momentu dowiedzenia się o swoim powołaniu do spadku) aby zdecydować, czy spadek przyjmuje wprost, przyjmuje z dobrodziejstwem inwentarza czy też spadek odrzuca. Jeśli ów spadkobierca w ciągu tych 6 miesięcy nie zrobił nic, oznacza to w świetle prawa, iż przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli do wysokości ewentualnych długów. O stwierdzenie nabycia spadku – czyli uzyskanie oficjalnego dokumentu (postanowienia sądu), potwierdzającego „bycie spadkobiercą” – wystąpić można do sądu zawsze – bez względu na to ile czasu minęło od śmierci spadkodawcy. I jeszcze coś : Nie tylko spadkobiercy mogą wystąpić z wnioskiem do sądu o stwierdzenie nabycia spadku. Mogą to zrobić także inne osoby lub podmioty – np. bank, wierzyciele. Jeżeli masz wątpliwości skontaktuj się z naszą Kancelarią. Adwokaci z naszej kancelarii w Białymstoku, bezstresowo poprowadzą Cię przez wszystkie formalne procedury.

 

Spadek, a dziedziczenie gospodarstw rolnych – okiem Adwokata


Przełomową datą związaną z dziedziczeniem gospodarstw rolnych jest dzień 14.02.2001 r. Jeżeli spadkodawca zmarł przed tą datą i nie pozostawił testamentu, to nie każdy spadkobierca mógł dziedziczyć spadek – gospodarstwo rolne. Po tej dacie nie ma już ograniczeń.

Data 14.02.2001 r. jest związana z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 31.01.2001 r. sygn. akt: P 4/99 opublikowanego w Dz. U. Nr 11, poz. 91, który wszedł w życie niezwłocznie, albowiem już po 14 dniach od jego ogłoszenia. Ten właśnie wyrok Trybunału Konstytucyjnego uchylił przepisy art 1059; 1060; 1062; 1064 i 1087 Kodeksu Cywilnego uznając je za niezgodne z art. 64 i innymi Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w którym odnoszą się one do spadków otwartych od dnia 14.02.2001 r.

Ograniczenia w dziedziczeniu były związane z systemem, który w swoich założeniach miał przejęcie jak największej powierzchni na cele gospodarki uspołecznionej, w rzeczywistości niejednokrotnie na powiększenie powierzchni PGR (Państwowe Grunty Rolne).

Przepisy które obowiązywały od 1.01.1965 r. stanowiły, że dzieci spadkodawcy dziedziczą z ustawy gospodarstwo rolne, jeżeli:
1. bezpośrednio przed otwarciem spadku pracowały w tym gospodarstwie nieprzerwanie co najmniej od roku albo;
2. w chwili otwarcia spadku są członkami rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub pracują w gospodarstwie rolnym takiej spółdzielni, albo;
3. w chwili otwarcia spadku bądź prowadzą inne indywidualne gospodarstwo rolne, bądź też pracują w gospodarstwie rolnym swoich rodziców, małżonka lub jego rodziców, albo;
4. w chwili otwarcia spadku bądź są małoletnie, bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo;
5. w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy.

Jeżeli żadne z dzieci nie odpowiadało warunkom przewidzianym w pkt 1, 2 lub 3, to istniała możliwość dziedziczenia gospodarstwa rolnego dla tych spośród tej grupy, które mają kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego i nie później niż przed upływem 6 miesięcy od daty otwarcia spadku oświadczą w sądzie lub w państwowym biurze notarialnym gotowość prowadzenia gospodarstwa rolnego należącego do spadku.

W związku z tym, nie wszyscy mogli dziedziczyć gospodarstwo rolne, natomiast dziedziczyli inne składniki majątku np. pieniądze. Do dziś zdarzają się sprawy, w których trzeba odwoływać się do przepisów, które obowiązywały w dacie śmierci spadkodawcy, albowiem gospodarstwo rolne jest wtedy dziedziczone zgodnie z obowiązującymi w tamtym czasie przepisami. Taki sposób dziedziczenia utrzymał się do zmiany kodeksu cywilnego, jaka weszła w życie 4.11.1971 r. Od tej daty nie trzeba było pracować, aż przez rok bezpośrednio przed otwarciem spadku. Wystarczyło wykazać, że się pracowało (wystarczał w zasadzie jeden dzień pracy bezpośrednio przed śmiercią spadkodawcy) na tym gospodarstwie rolnym.

Kolejna zmiana dotycząca przedmiotowych przepisów miała miejsce 6.04.1982 r. Nadal gospodarstwo rolne mogły dziedziczyć spadkobiercy, którzy w chwili otwarcia spadku byli małoletni, pobierali naukę zawodu lub uczęszczali do szkół, a także trwale niezdolne do pracy. Co do pozostałych spadkobierców, aby mogli oni dziedziczyć musieli odpowiadać warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności. Innej możliwości dziedziczenia gospodarstwa rolnego od wejścia w życie tej zmiany nie było.

Począwszy od 1.10.1990 r. nastała możliwość dziedziczenia gospodarstwa rolnego przez spadkobierców, którzy pracują bezpośrednio przy produkcji rolnej, bądź też mają przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolnej. Zmiana ta była powiewem wolności dającym nadzieję na pozytywne zmiany w systemie prawa w zakresie dziedziczenia gospodarstw rolnych. Oczywiście nadal spadkobiercy małoletni, pobierający naukę zawodu lub uczęszczający do szkół, a także trwale niezdolne do pracy nie byli pozbawieni możliwości dziedziczenia gospodarstwa rolnego.

Ostatnia jak dotychczas istotna zmiana miała miejsce 14.02.2001 r., od tego czasu wszyscy spadkobiercy są uprawnieni do dziedziczenia gospodarstwa rolnego.

 

Nieznany spadkobierca, co się wtedy dzieje ze spadkiem –


Z chwilą śmierci spadkodawcy następuje otwarcie spadku, czyli można rozpocząć procedurę dziedziczenia. Dziedziczą osoby wskazane w testamencie albo spadkobiercy ustawowi, zazwyczaj małżonek i dzieci.
Nie ma kłopotu, jeżeli znani są spadkobiercy oraz znane są ich adresy zamieszkania. Wówczas jeden ze spadkobierców składa wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do sądu rejonowego właściwego ze względu na ostatnie miejsca zamieszkania spadkodawcy. Opłata za wniosek wynosi 100 zł oraz dodatkowo za wpis do rejestru spadków.

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku powinien zawierać:
nazwę i adres sądu, do którego jest skierowane pismo
imię, nazwisko, PESEL i adres wnioskodawcy (spadkobiercy),
imiona, nazwiska i adresy uczestników postępowania, czyli pozostałych spadkobierców,
oznaczenie pisma: „wniosek o stwierdzenie nabycia spadku”
uzasadnienie,
podpis,
załączniki

W uzasadnieniu należy opisać:
imię i nazwisko osoby zmarłej (spadkodawcy),
miejsca ostatniego zamieszkania,
czy spadkodawca pozostawał w związku małżeńskim w chwili śmierci,
czy miał dzieci, w tym dzieci przysposobione,
czy pozostawił testament,
czy w skład majątku pozostałego wchodzi gospodarstwo rolne,
czy było wcześniej prowadzone postępowanie spadkowe.

Do wniosku należy dołączyć:
akt zgonu w spadkodawcy,
akty stanu cywilnego potwierdzające stopień pokrewieństwa: akt związku małżeńskiego spadkodawcy z żoną, akty urodzenia synów oraz akty zawarcia związków małżeńskich córek, które zmieniły nazwisko wskutek wstąpienia w związek małżeński, a jeżeli nie zmieniły nazwiska to wystarczy akt urodzenia.

Wniosek należy czytelnie podpisać oraz dołączyć do niego tyle egzemplarzy wniosku i załączników, ilu jest uczestników postępowania.
W trakcie postępowania sądowego sąd będzie ustalał okoliczności potwierdzające dojście do spadku, czyli sam fakt śmierci spadkodawcy oraz stosunek, który łączy wnioskodawcę (spadkobiercę) i uczestników postępowania ze spadkodawcą. Należy zatem wykazać stopień pokrewieństwa małżeństwo lub bycie dziećmi spadkodawcy.
Po drugie sąd będzie ustalał, czy nie ma innych osób, które powinny występować w sprawie poza wnioskodawcą i uczestnikami. Jeżeli ustalili, że są takie osoby, wówczas musi wezwać je do udziału w sprawie.

Kłopot pojawia się, jeżeli:
spadkobierca jest nieznany z imienia i nazwiska (np. dziecko spadkodawcy z poprzedniego małżeństwa),
nieznany jest adres zamieszkania spadkobiercy (wyjechał za granicę, rodzina nie utrzymuje z nim kontaktów),
spadkobierca zmarł i nie znani się jego spadkobiercy.

Jeżeli nie są znane dane personalne spadkobiercy można je ustalić zwracając się z wnioskiem do Urzędu Stanu Cywilnego. Jeżeli natomiast nie jest znane miejsce zamieszkania, należy zwrócić się do Biura Ewidencji Ludności urzędu gminy właściwego dla ostatniego znanego miejsca poszukiwanej osoby, Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA, Krajowego Rejestru Karnego o wskazanie danych adresowych poszukiwanej osoby. Wszystkie powyższe metody mogą być jednak trudne do realizacji z uwagi na RODO.
Poza tym sąd może uzyskać tak zwane zapewnienie spadkowe od wnioskodawcy lub uczestników postępowania, co do tego że nie istnieją inni spadkobiercy. Jeżeli jednak inni spadkobiercy są, ale nieznane są ich adresy, wówczas sąd będzie poszukiwał spadkobierców przez ogłoszenie umieszczone w czasopiśmie poczytnym na całym obszarze państwa i poprzez podanie do publicznej wiadomości w miejscu zamieszkania spadkodawcy.

Ogłoszenie o poszukiwaniu spadkobierców powinno zawierać:
imię nazwisko, zawód oraz ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy,
datę śmierci spadkodawcy,
wskazanie majątku pozostałego po spadkodawcy,
wezwanie, aby spadkobiercy w ciągu 6 miesięcy od dnia wskazanego w ogłoszeniu zgłosili i udowodnili swoje prawa do spadku, w przeciwnym razie mogą zostać pominięci w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Po upływie sześciu miesięcy od daty ogłoszenia sąd wyznaczy rozprawę oraz wezwie osoby, które zgłosiły swoje żądanie. Jeżeli w terminie sześciu miesięcy osoby uprawnione nie zgłoszą się, to wówczas sąd wyda rozstrzygnięcie wyłącznie na rzecz znanych spadkobierców.

Dopiero prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku otwiera drogę do kolejnego postępowania o dział spadku.
Pierwsze postępowanie dotyczy tego kto dziedziczy, drugie – co dziedziczy.

 

Kompleksowa obsługa spraw spadkowych w Białymstoku


Kancelaria Adwokacka Dorota Tumkiewicz

ul. Krakowska 5 lok. 603

15-875 Białystok

85 742 01 37

+48 601 24 60 60

adwokat.tumkiewicz@gmail.com

4.9/5 - (261 votes)