Podział majątku Białystok

podział majątku Białystok

Kiedy można podzielić majątek należący do małżonków ?


Jeżeli strony żyją w związku małżeńskim, podzielenie i rozdzielenie majątku może nastąpić poprzez podpisanie tak zwanej intercyzy, czyli umowy majątkowej, w której małżonkowie ustalają, że będą mieć osobne majątki.
Mogą też określić, że to co nabyli przed zawarciem umowy majątkowej będzie należało do jednego z małżonków lub będzie wspólne. Mogą także wspólnie kupować składniki majątkowe, wówczas każde z nich będzie miało udział w określonej części zazwyczaj po ½, ale udziały mogą być różne. Przykładowo, jeżeli małżonkowie rozwiedli się, to z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego następuje rozdzielność majątkowa. Zasada jest taka, że z chwilą zawarcia związku małżeńskiego automatycznie między stronami powstaje wspólność majątkowa, czyli wszystko to czego dorobią w trakcie trwania małżeństwa zalicza się do ich majątku wspólnego. Będzie to między innymi dochód uzyskany przez każdego z małżonków.

Przedmioty które stanowią majątek wspólny:


wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, czyli na przykład działalność gospodarcza, umowa zlecenia, umowa o dzieło,
dochody z majątku wspólnego jak również z majątku osobistego każdego z małżonków ( np. czynsz z wynajęcia mieszkania wspólnego albo należącego do jednego z małżonków ),
czynsz dzierżawny,
odsetki od wierzyciela za pożyczone pieniądze,
środki zgromadzone na rachunku bankowym bez względu na to do kogo rachunek bankowy należy.

Małżeńska wspólność majątkowa charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym.
Oznacza to, że nie mogą rozporządzać częścią majątku, który jest majątkiem wspólnym. Mogą tego dokonać dopiero po ustanowieniu rozdzielności majątkowej w formie umowy małżeńskiej, albo po ustaniu małżeństwa, czyli po rozwodzie.

Przedmioty, które stanowią majątek osobisty każdego z małżonków:


przedmioty majątkowe nabyte przed małżeństwem, np. nieruchomość, którą miał małżonek przed wstąpieniem w związek,
przedmioty nabyte jako spadek, to znaczy wskutek dziedziczenia,
przedmioty nabyte jako darowizna, np. samochód, który podarował rodzic, mieszkanie, które podarowała babcia,
przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków np. sprzęt sportowy, golarka, lokówka,
prawa autorskie np. w związku z napisaniem książki,
przedmioty uzyskane jako nagroda za osobiste osiągnięcia
przedmioty kupione w zamian za składniki majątku osobistego,
niewypłacone przez pracodawcę wynagrodzenie,
odszkodowanie za utratę zdrowia lub z tytułu zadośćuczynienia za wyrządzoną krzywdę (wyjątek stanowi renta z powodu utraty zdolności do pracy ).
Aby dokonać podziału majątku trzeba w pierwszej kolejności ustalić co wchodzi w skład majątku.
Oznacza to konieczność sprawdzenia, czy dany składnik majątku został kupiony przed zawarciem związku małżeńskiego, czy w trakcie związku małżeńskiego. Jeżeli nastąpiło to w trakcie małżeństwa, wówczas składnik taki po rozwodzie będzie podlegał podziałowi pomiędzy małżonkami.
Z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego kończy się wspólność majątkowa małżeńska.
Wówczas małżonkowie mogą dokonać podziału w dwóch formach:
1. Poprzez zgodną umowę zawartą przed notariuszem. W umowie tej można dokonać ustaleń, kto otrzymuje który składnik majątkowy, czy ma spłacić pozostałego małżonka, czy też otrzymuje składnik majątkowy bez spłaty.
2. Wskutek postępowania sądowego przed sądem rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania małżonków, ewentualnie przed sądem okręgowym w trakcie postępowania rozwodowego, o ile wniosek o podział majątku jest zgodny i nie spowoduje przedłużenia postępowania.
Dodatkowo w trakcie postępowania rozwodowego w sytuacji, kiedy małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd orzeka o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego z nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków, czyli do czasu kiedy podejmą oni decyzję o sprzedaży.
W wyjątkowych sytuacjach, gdy jeden z małżonków wykazuje się nagannym postępowaniem i uniemożliwia wspólne zamieszkanie stron, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
Ponadto na zgodny wniosek stron, sąd może w wyroku rozwodowym orzec o podziale wspólnego mieszkania, albo o przyznaniu mieszkania jednemu ze współmałżonków jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego lub pomieszczenia zastępczego.
Z chwilą ustania wspólności ustawowej , czyli po rozwodzie lub z chwilą podpisania umowy majątkowej, dotychczasowa bezudziałowa współwłasność ulega przekształceniu.
Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym czyli po jednej drugiej. W zasadzie nie ma znaczenia w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.
Taka jest zasada, ale od zasady są też wyjątki.
Na wniosek jednego z małżonków, sąd może z ważnych powodów, ustalić nierówne udziały w majątku wspólnym uwzględniając to w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania wspólnego majątku. Wskutek orzeczenia sądowego może się okazać, że udziały nie są po jednej drugiej, ale na przykład stosunku siedem do trzech.
Ustalenie nierównych udziałów przez sąd jest dopuszczalne jeżeli zostaną spełnione łącznie dwa warunki:
pierwszy- przyczynienie się małżonków do powstania majątku wspólnego w różnym stopniu, czyli jeden więcej, drugi mniej,
drugi- muszą istnieć ważne powody, które uzasadniają ustalenie nierównych udziałów.
Zazwyczaj ma to miejsce jeżeli jeden z małżonków w trakcie małżeństwa trwonił majątek (alkohol, hazard) albo opuścił rodzinę i nie pomagał w utrzymaniu, a także nie płacił alimentów. Warto również zauważyć, że udziały będą równe nawet jeżeli jeden z małżonków nie pracował zawodowo. Dotyczy to , przykładowo, sytuacji kiedy mąż chodzi do pracy,a żona opiekuje się dziećmi i prowadzi gospodarstwo domowe. Wówczas jej praca jest również traktowana jako przyczynianie się do powstania majątku wspólnego, gdyż w czasie kiedy ona zajmowała się dziećmi mąż miał możliwość pracy zawodowej.

Intercyza


Intercyza jest to małżeńska umowa majątkowa. Może być zawarta przed zawarciem związku małżeńskiego lub w trakcie małżeństwa. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie jest to wyłącznie umowa przedmałżeńska, mająca na celu zabezpieczenie finansowe jednej ze stron. Coraz częściej zdarza się, że umowa taka jest podpisywana w trakcie trwania małżeństwa i oznacza ona wprowadzenie pełnej rozdzielności majątkowej.
Od chwili podpisania umowy, to co zarobi lub nabędzie każdy z małżonków należy tylko do niego. Jeżeli został zaciągnięty kredyt lub pożyczka przez jednego z małżonków to tylko ten małżonek będzie musiał go spłacać.
Celem intercyzy jest przede wszystkim utrzymanie niezależności finansowej małżonków. W przypadku rozwodu składniki majątku zakupione po zawarciu umowy majątkowej nie wchodzą w skład majątku dorobkowego małżonków i nie podlegają podziałowi. Natomiast są dziedziczone w przypadku śmierci jednego z małżonków. Dodatkowo intercyza umożliwia ochronę majątku przed ewentualną egzekucją komorniczą. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą i zaciąga zobowiązania finansowe. W takiej sytuacji, jeżeli jest prowadzona egzekucja przez komornika to może ona dotyczyć wyłącznie majątku tego małżonka, który zaciągnął kredyt. Oznacza to, że część majątku drugiego małżonka jest chroniona prawnie.
Intercyzę można sporządzić w formie aktu notarialnego. Skutkiem intercyzy jest to, że od chwili jej podpisania, każdy z małżonków ma swój majątek osobisty, czyli to co zarobi, a także dług , który zaciągnie, jest tylko jego. W sytuacji, gdy intercyza jest sporządzona w trakcie trwania małżeństwa, dotychczas nabyty majątek wspólny, podlega podziałowi na równe części, chyba, że strony postanowią inaczej.

Koszt intercyzy


Umowa intercyzy jest ważna wyłącznie jeżeli zostanie zawarta w formie aktu notarialnego. W przypadku zawierania umowy przed ślubem koszt jest niższy niż w trakcie trwania małżeństwa. Opłaty za sporządzenie umowy pobierze notariusz zgodnie z rozporządzeniem w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Stawka za sporządzenie takiego aktu wynosi 400 zł powiększona o podatek VAT, jak również podatek od czynności cywilnoprawnych. W sumie za umowę o rozdzielności majątkowej podpisaną przed ślubem zapłacimy około 500 zł.
Większy jest koszt sporządzenia intercyzy przez osoby, które pozostają w związku małżeńskim. Związane jest to z faktem, że opłata notarialna jest uzależniona od wartości majątku którego ma dotyczyć intercyza. Jeżeli wartość majątku wynosi:
– do 3000 zł opłata notarialna 100 zł,
– powyżej 3000 zł do 10 000 zł opłata wynosi 100 zł plus 3% nadwyżki powyżej 3000 zł,
– powyżej 10 000 do 30 000 zł opłata 310 zł plus 2% nadwyżki powyżej 10000 zł,
– powyżej 30 000 zł do 60 000 zł opłata 710 zł plus 1% od nadwyżki powyżej 30000 zł,
– powyżej 60000 zł do 1 mln zł opłata 1010 zł plus 0,4% od nadwyżki powyżej 60000 zł,
– powyżej jednego 1 mln do 2 mln zł opłata 4770 zł plus 0, 2% od nadwyżki,
– powyżej 2 mln zł opłata 6770 zł plus 0,5% od nadwyżki powyżej 2 mln zł , nie więcej niż 10000 zł.

Koszty postępowania sądowego o rozdzielność majątkową


Jeżeli stronom nie uda się porozumieć w sprawie podziału majątku małżeńskiego, jedynym rozwiązaniem jest założenie sprawy sądowej.
Opłata sądowa wynosi 1000 zł, przy zgodnym projekcie jest to kwota 300 zł.
Biorąc pod uwagę, że strony domagające się podziału majątku w sądzie są na ogół w sporze, w większości przypadków mamy do czynienia z wyższą kwotą. Dodatkowo należy doliczyć koszt biegłego sądowego, na przykład z zakresu szacowania nieruchomości, który ustali prawidłową wartość nieruchomości, a także honorarium adwokata, który pomoże przebrnąć przez całe postępowanie i będzie chronił interesów strony którą reprezentuje. Honorarium adwokata jest ustalane indywidualnie w zależności od stopnia skomplikowania sprawy, w tym od ilości składników majątkowych podlegających podziałowi oraz przewidywanego czasu trwania postępowania.

Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną.


Instytucją podobną w skutkach do intercyzy jest ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd. Ma to miejsce wówczas, kiedy strony nie są zgodne co do ustanowienia rozdzielności przed notariuszem, albo w sytuacji kiedy jedna ze stron odmawia ustanowienia rozdzielności majątkowej.
Należy wówczas złożyć wniosek do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania małżonka. Opłata sądowa za ustanowienie rozdzielności majątkowej wynosi 200 zł. Dodatkowy koszt może stanowić honorarium dla adwokata, które jest ustalane z adwokatem na podstawie umowy zawartej pomiędzy nim a klientem.
W powyższej sytuacji o ustaleniu rozdzielności majątkowej orzeka sąd.
Zasadą jest, że rozdzielność majątkowa powstaje z chwilą wyroku sądowego.
W uzasadnionych okolicznościach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną, czyli z datą sprzed wniesienia pozwu o ustalenie rozdzielności majątkowej.
Najczęściej ma to miejsce w sytuacji, kiedy jeden z małżonków dowiaduje się o długach drugiego małżonka, zaś pieniądze z kredytów i pożyczek nie zostały spożytkowane na cele rodziny. Przykładem może być tutaj alkoholizm czy hazard. Postępowanie jest w takim przypadku bardziej skomplikowane i wymaga solidnego uzasadnienia.
Uzyskanie rozdzielności z datą wsteczną jest zazwyczaj bardzo korzystne dla strony, która tego żąda, ponieważ nie musi ona odpowiadać za zobowiązania, które zaciągnął drugi małżonek bez zgody pierwszego.

Przedawnienie roszczenia o podział majątku wspólnego.

Roszczenie, czyli prawo małżonka do podziału majątku wspólnego nie podlega przedawnieniu. Oznacza to, że z wnioskiem o podział majątku po rozwodzie można wystąpić nawet kilka lub kilkanaście lat po rozwodzie.

Jak można podzielić majątek wspólny małżonków?

1. Sprzedać wspólny majątek i podzielić się zgodnie pieniędzmi.
2. Ustalić, że majątek, na przykład mieszkanie, będzie należeć do jednego z małżonków i nie musi on spłacić drugiego małżonka.
3 Ustalić, że jeden małżonek przejmie mieszkanie, ale będzie musiał spłacić drugiego małżonka.
4. W sytuacji, gdy nikt nie chce mieszkania, ani nikt nie chce go spłacać sąd może zarządzić sprzedaż nieruchomości przez licytacje komorniczą. Wówczas pieniądze uzyskane z licytacji zostają podzielone pomiędzy małżonków.

W rzeczywistości jednak podział majątku nie jest taki prosty jak mogłoby się wydawać. Trudność może pojawić się na przykład przy spółdzielczym lokatorskim prawie do lokalu, ponieważ prawo lokatorskie może funkcjonować wyłącznie w odniesieniu do małżeństwa. Wówczas w pierwszej kolejności należy doprowadzić do przekształcenia umowy z lokatorskiego spółdzielczego prawa na własnościowe prawo do lokalu.

Pomoc adwokata.

Postępowanie o podział majątku wspólnego należy do jednych z najtrudniejszych i długotrwałych postępowań przed sądem. Wiąże się to w szczególności z koniecznością ustalenia składu i wartości majątku wspólnego podlegającego podziałowi.
O ile skład majątku wspólnego strony zazwyczaj są w stanie określić samodzielnie, o tyle pojawia się problem z ustaleniem wartości tego majątku oraz dokonania podziału, czyli kto co dostanie i kto kogo będzie musiał spłacić.
Dobry adwokat będzie nakłaniał strony do ugotowego rozwiązania sytuacji, aby w jak najmniejszym stopniu decydowały emocje.
Poza tym , co jest bardzo istotne, adwokat zaproponuje podział majątku w sposób obiektywny oraz może on również pomóc w sporządzeniu projektu umowy o podział majątku. Zapraszamy na podstronę Adwokat Białystok.